كتاب اسلام ، زنان و برابري ـ
مريم رجوي ـ قسمت چهارم
خوب است با نظرگاه امام علي در
مورد قرآن و احكام نيزآشنا شويم .او ميگويد : قرآن امور حلال و حرام ،واجب و مستحب، ناسخ و منسوخ، خاص و عام و محكم و متشابه را بيان كرده است. برخي امور در قرآن واجب شمرده
شده اند در حاليكه اين وجوب در سنت پيامبر نسخ شده است و هم چنين اموري در سنت
واجب شمرده شده اما در قرآن ترك آن مجاز شمرده شده است و نيز اموري در زمان خود
واجب بوده اند اما پس ازآن زايل و منتفي شده اند. آيا اين بيانات صريح امام علي
مويد برداشتهاي قشريگرايان است يا ديناميسم قرآن را ثابت ميكند؟
پيشوايان اسلام كوشيده اند تا
آنجا كه شرايط تاريخي ظرفيت تغيير داشته است، به مسائل موجود با الهام از ديدگاه
حقيقي اسلام و در راستاي جامعه آرماني، پاسخ گويند. البته تحقق چنين جامعه يي
مستلزم فراهم شدن بسياري زمينه هاست به همين دليل حتي براي خود پيامبر اسلام هم
امكان پذير نبود كه در آن جامعه بدوي بطور ضربتي به اين آرمانها جامه عمل بپوشاند.
حتي در مورد خشن ترين و ابتدايي ترين شكل ستم و تبعيض، يعني بردگي، براي پيامبر
ميسر نبود كه بلادرنگ حكم لغو آن را صادر نمايد، اگر چه بسياري از راهها را براي
الغاي آن كوبيد و هموار كرد. امروز ما بخوبي ميدانيم كه با زيرساختهاي اقتصادي آن
روزگار و سطح بسيار نازل نيروهاي مولده، حكم به الغاي تام و تمام بردگي نه فقط
جامعه و نظام توليدي را در تماميتش به جلو نميبرد بلكه اقدام زودرسي بود كه نفي
بردگي را به به عقب ميانداخت. از روح تمام و احكام و عملكردهاي پيامبر به روشني بر
ميايد كه بردگي هم چون لكه ننگي بر دامان بشريت تلقي شده است كه ميبايست هرچه
زودتر پاك گردد تا دره عميق ميان دوره صباوت نوع انسان و دوران بلوغش پر شود. نكته
مهم اين كه اكنون حتي بنيادگرايان هم نميتوانند با استناد به اين كه در قرآن بردگي
صريحا لغو نشده، اين پديده را از نظر اسلام مجاز بدانند و به طريق اولي، نميتوانند
اسلام را مدافع بردگي جلوه دهند. پس اصل حرف اين است كه روح و ديدگاه واقعي قرآن
فهم شود. اين ديدگاه در هر دوره تاريخي به پيروان اين دين كمك ميكند تا قوانين و
احكام متناسب زمان خود را پيدا كنند. بايد توجه داشت كه روش، پايه يي ترين معيار
تشخيص برداشتهاي ارتجاعي و در قياس با اسلام اصيلي است كه از حضرت محمد به يادگار
مانده است .
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر